HStAOrient5a: 44v

Mirrīḫ iki yıl bir ayda Müşterī on iki yılda Züḥal otuz // yılda qaṭʿ ėder. Allāhu aʿlam. Baʿdehū iḫtilāf‑i ḥarekāt‑i // ṭabīʿīyesi ile gāh olur ki muḥāq. Muḥāq-i qamer vāqiʿ olur. // Vechi budur ki cirm-i Qamer nefsinde muẓlimdür levni sevāda // māʾildür. [Ammā ṣayqalī āyine gibidür nūr‑i Şems ile müstenīr olur.] Lākin ʿinde l‑ictimāʿ yaʿnī cirm-i Qamer felek‑i tedvīrinde // cirm-i Şemsüñ taḥtına geldükde Qamer Şems ile bizüm mā‑beynümüzde // vāqiʿ olub nıṣf‑i muẓlimi bize müvācih olur [ve nıṣf‑i āḫarı ki müstenīrdür Şemse müvācih olur]. Bu taqdīrce // bize żavʾ‑i Qamer görinmez muḥāq olur. Ṣūreti budur. Allāhu aʿlamu [wa‑aḥkamu] [wa‑huwa ḫayru l‑ḥākimīn].

Drawing (2): There are 3 (or 4 in NF 434) drawn circles illustrating the various phases of the Lunar Eclipse.

1.Circle (above, right)

Two concentric circles show the sun and the darkened moon. In the centre of the circle is written:

merkez‑i arż

In the 2nd marginal note of fol. 44v, in Orient 5a, right beside this circle, are two small red triangles, containing the following explanation:

bu ṣūretde qamer şemsüñ taḥtından zāʾil olub // bize nisbet şekl‑i hilāl ḥāṣıl olur tedrīcle // taḥt‑i şemsde zāʾil olduqça // nūrı ziyāde olur. // Ḥattā noqṭa‑i muqābeleye // varıcaq // bedr // kāmil // olur. Baʿdehū nūrı gitdükçe nāqıṣ olub // ḥattā taḥt‑i şemse // varıcaq gėrü // muḥāq // ʿavdet // ėder. // Allāhu // aʿlam. // Min lehū.

2. Circle (above, left)

On the circumferences of the circles there are two concentric circles – the black and red halfs of the lunar discsm representing the two phases of the lunar eclipse: in the first phase (outer circumference) the part of the Moon facing the Sun is black and the other part red, and in the second phase (inner circumference) it is the other way round.

In the middle of the inner circle (in Orient 5a):

merkez‑i arż

Orient 5a: Two explanations are given next to the drawing of the moon, in the inner circumference:

Qamerüñ nıṣfı müstetirdür ki şemse müvācihdür

Qamerüñ nıṣfı muẓlimdür [ki] bize müvācih olmışdur

On the outer circumference:

Qamerüñ // nıṣfı // muẓlimdür

Qamerüñ // nıṣfı müstetirdür [ki] bize müvācihdür tamām bedrdür nefsü l‑emrde şekli böyledür ammā bize şekli musaṭṭaḥ‑i tāmm görinür Min lehū.

3. Circle (below, middle): Representation of the lunar eclipse:

beside the Sun:

Şems

beside the Earth:

arż

ẓıll‑i arż

[Explanation only in NF 434 (fol. 23r):

al‑qamaru fī l‑ʿuqdati ʿinda l‑istiqbāli // wa‑huwa munḫasifun wa‑l‑qamaru aṣġaru // mina l‑arḍi kaḏā fī kutubi // l‑hayʾat.]

[4. Circle only in NF 434 (incomplete):

three concentric circles with the Sun in the second circle; in the centre is written merkez‑i arż]

Ammā qaçan Şemsden baʿīd olsa yaʿnī ṣūret‑i mezbūrede Şemsüñ //